Brandveiligheid: “als je eenmaal weet hoe het zit, let je er altijd op”

Gepubliceerd op 6 mei 2022

Verzorgingshuizen, kinderdagverblijven, supermarkten. Plekken waar vaak veel mensen aanwezig zijn. En waar vaak minder zelfredzame mensen aanwezig zijn. Daar is het belangrijk dat naast de milieuregels, ook de regels rond brandveiligheid gevolgd worden. Omgevingsdienst IJmond (ODIJmond) houdt in een aantal van haar gemeenten actief toezicht op brandveiligheid. Wat betekent dat eigenlijk?

Anouk Volkers werkt in de regio Zaanstreek-Waterland als toezichthouder. “Voor de gemeenten Oostzaan en Wormerland toetsen we bouwplannen op brandveiligheid. Ook doen we brandveiligheidstoezicht, net als in gemeente Landsmeer.” We toetsen aan het Bouwbesluit 2012. Het begint heel theoretisch. “We toetsen de plannen en maken dan een vergunning of we handelen de melding af. Of het een melding of vergunning is, hangt af van de plannen. We kijken op papier onder andere of er voldoende blusmiddelen zijn ingetekend, of de compartimentering (het scheiden van een grote ruimte bij een calamiteit) klopt, of er genoeg n aanwezig zijn. Tijdens onze toezichtcontroles kijken we ter plaatse of alles er is volgens de vergunning of gebruiksmelding.”

Supermarkten

Bijvoorbeeld in supermarkten, die controleren we elke twee jaar. “We controleren nooduitgangen en bijvoorbeeld brandschermen die het pand bij een calamiteit opdelen in ruimtes. Somsweten mensen niet precies waar zo’n nooduitgang of zo’n scherm voor is. Het spreekt gelijk tot de verbeelding als je brandveiligheid uitlegt, anders dan bij milieu. Dat blijft soms vaag. Bijvoorbeeld met controle op gevaarlijke stoffen die men dagelijks gebruikt. Bijvoorbeeld schoonmaakmiddelen of desinfectiegel. Zelf vinden ze dat niet meer zo gevaarlijk.”

Calamiteitenscenario

“We horen over nooduitgangen wel eens: die deur gebruiken we toch nooit. Gelukkig maar, dat betekent dat er tot dan toe geen calamiteit is geweest. Maar dan is er alsnog geen stelling of versiering voor staan of hangen. We denken altijd vanuit een calamiteitscenario. Dan wil je geen belemmeringen tijdens het vluchten. Een brand en met name rook kan paniek en desoriëntatie veroorzaken. Het is dan van belang om een gebouw zo snel en veilig mogelijk te kunnen verlaten.”

Zelfredzaamheid en knutselwerken

Scholen, verzorgingshuizen en kinderdagverblijven controleren we elk jaar. Dit heeft meer prioriteit vanwege de mate van zelfredzaamheid van de bewoners en bezoekers. Bij zo’n controle letten we op de plaats en aanwezigheid van brandblussers. En de toegankelijkheid en aanwezigheid van vluchtwegen. "Kan de nooddeur zonder sleutel open? Hangen er materialen voor of bij de nooduitgang die in de weg kunnen zitten? Een voorbeeld: in een school hingen er prachtige knutselwerken aan het plafond. Gezellig, maar heel gevaarlijk bij brand. Dan adviseren wij om die versieringen aan de muur te hangen. Dat kan wel."

Milieu en brandveiligheid in één controle

Tijdens zo’n controle kijken we naar het volgen van de milieuregels én het volgen van de regels rondom brandveiligheid. “Het is voor een ondernemer het prettigst als er één persoon in een keer alles controleert, daarom pakken we dat samen op. En voor ons is het weer handig als er bijvoorbeeld een preventiemedewerker in dienst is bij de school of het tehuis. Onlangs werd ik benaderd door een preventiemedewerker. Dat is prettig, want soms is het bewustwording van brandveiligheid een langdurig traject. Door wederzijdse interesse bouwen we een goede relatie op.”

Bewustwording is belangrijk

Wat vindt Anouk het leukste stuk van haar werk? “Ik ben in eerste instantie milieutoezichthouder. Milieu is niet altijd voelbaar voor mensen. Als het dan gaat om brandveiligheid, dan is dat vaak duidelijker. Mensen bewust maken en bewust zien worden, geeft voldoening.” Zijn er ook nadelen? “Als je het eenmaal weet, kun je er niet om heen! Ik zeg er altijd wat van, ook als ik niet voor brandveiligheid kom.”


Brandveiligheid bij ODIJmond

In totaal werken zes collega's aan brandveiligheid. Wij voeren ook in Uitgeest, Haarlem en Heemstede taken rondom brandveiligheid uit. Dat is bijvoorbeeld het toetsen van bouwplannen en vergunningen en/of het toezicht tijdens milieucontroles. In Haarlem doen wij signaaltoezicht. Wanneer we ergens ter plaatse zijn kijken we ook naar de brandveiligheid maar het is geen onderdeel van onze integrale controle.