Lood in de bodem

Door de eeuwen heen is er in heel Nederland veel lood gebruikt in huis en in industrie. Bijvoorbeeld in verf, maar ook in waterleidingen. Ook in het landelijk gebied is bij ophogingen gebruik gemaakt van grond en slib waar lood in zat. In Nederland is hierdoor in veel gebieden lood in de bodem aanwezig.

Leervermogen

Kinderen kunnen lood uit de bodem binnenkrijgen doordat zij bij het buitenspelen vieze vingers in hun mond steken. De grond die zij zo in hun mond krijgen, kunnen ze doorslikken. Lood wordt ook opgenomen door groenten die op vervuilde grond worden geteeld. Als iemand groenten uit eigen tuin eet, kan dat een bijdrage leveren aan de loodblootstelling. Kinderen van nul tot zes jaar zijn gevoelig voor lood. Langdurig contact met lood kan een nadelig effect hebben op het leervermogen.

Gezondheidswinst

Tegenwoordig krijgen kinderen veel minder lood binnen dan de mensen vroeger. Maar we weten door de nieuwe inzichten ook dat het nog beter kan. Er is gezondheidswinst te behalen door blootstelling aan lood verder te beperken. Afgelopen jaren is dat gebeurd doordat de verontreinigingen zijn opgeruimd en vaak is een schone laag grond aangebracht zodat mensen niet met het lood in contact komen. Ook geldt een verbod op het gebruik van lood in benzine en zijn loden drinkwaterleidingen vervangen. Maar er zijn nog steeds veel plaatsen in Nederland waar lood in de bodem zit. Dit zijn vaak locaties op veengrond waarvan de bodem is opgehoogd, maar ook bebouwde gebieden. Soms is een groter gebied vervuild met lood, en is niet duidelijk waar het precies in de bodem zit. Hierdoor kan men op sommige plekken direct in aanraking komen met lood in de bodem. Hoge concentraties lood in de bodem hoeven op zich geen probleem te zijn als het lood maar niet in je lichaam terechtkomt.

Wat kunt u doen?

Met een paar eenvoudige gebruiksadviezen kunt u ervoor zorgen dat u, maar ook kinderen zo min mogelijk in contact komen met lood.

  • Laat kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
  • Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem (“kale bodem”) spelen. Bedek de bodem in uw tuin met gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating, het liefst waterdoorlatend, zorgen ook voor een goede bedekking.
  • Kies voor een zandbak met schoon zand.
  • Kweek groenten en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde).
  • Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig.
  • Was zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten.
  • Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen bij het naar binnen lopen.
  • Stofzuig of dweil regelmatig uw huis
  • Vervang loden waterleidingen.

Afbeelding Lood 4

Wat doet uw gemeente?

Uw gemeente wil zoveel mogelijk voorkomen dat kinderen in aanraking komen met lood. Kinderen moeten op een gezonde manier kunnen buitenspelen. Daarom vindt uw gemeente het belangrijk om de vervuiling met lood aan te pakken. Begin 2019 heeft de provincie, samen met gemeenten in Noord-Holland een onderzoek uitgevoerd naar lood in de bodem van speelplaatsen. Op basis van beschikbare informatie is een lijst opgesteld met potentieel verdachte locaties die nader zijn onderzocht. In ons werkgebied vroegen circa 30 locaties om een nader onderzoek. Nergens zijn loodgehalten gevonden die gezondheidskundig een belemmering zijn voor de kinderen die in deze speeltuinen spelen. Dat is positief dus. Het loodgehalte vroeg wel op en vijftal locaties om, op termijn (bijvoorbeeld tijdens regulier onderhoud of bij het opnieuw inrichten van de speelplaats), extra maatregelen te treffen om contact met de grond te beperken. Deze maatregelen zijn inmiddels genomen, of ingepland tijdens het reguliere onderhoud. Denk daarbij aan het permanent afdekken van bodem door boomschors of het vervangen van de bovengrond door een schone grondlaag.

Wilt u weten op welke locatie onderzoek is gedaan en wilt u het rapport ontvangen?  Neem dan contact met ons op via ons digitale formulier. Wilt u informatie over de bodem in uw buurt? Bekijk dan de bij ons beschikbare kaartmaterialen. Deze informatie geeft u een eerste beeld van de bodemsituatie in uw gemeente.

Meer informatie over lood en gezondheid?

Voor vragen over lood en gezondheid kunt u terecht bij de GGD. Voor de regio’s IJmond en Zuid-Kennemerland bij de GGD Kennemerland. Voor de regio Zaanstreek-Waterland kunt u terecht bij de GGD Zaanstreek-Waterland.