Staalslak

Secundaire bouwstof

Staalslakken behoren daarmee tot de zogenaamde secundaire bouwstoffen die ontstaan bij productieprocessen zoals de productie van staal, de verbranding van huishoudelijk afval en bedrijfsafval, of het slopen van oude gebouwen. Primaire bouwstoffen zoals zand en grind, worden in de natuur gewonnen. Binnen de regelgeving wordt voor (her)gebruik van bouwstoffen geen onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire bouwstoffen. Beide moeten aan dezelfde regels voldoen.

Milieutechnische gevolgen toepassen staalslakken

Als gevolg van het productieproces van staal bevatten staalslakken kalk. Als kalk in contact komt met water lost het op. Hierdoor wordt het water sterk basisch[1]. Als staalslakken niet goed worden toegepast, kan dat negatieve gevolgen hebben voor het milieu. Ook kunnen stoffen uitlogen (uitspoelen of uitbijten) en in het milieu terechtkomen wat schadelijk kan zijn. Het komt voor dat staalslakken onjuist zijn toegepast en in contact staan of hebben gestaan met water. Omgevingsdiensten houden hier toezicht op en handhaven als dat nodig is.

Regelgeving bij toepassing van staalslakken

Tot op heden gold in Nederland geen landelijke meldplicht voor het toepassen van staalslakken.

Per 22 juli 2025 geldt een (tijdelijk) verbod en vergunningsplicht voor toepassing voor staalslakken. Lees er meer over op de website van de Tweede Kamer. Omgevingsdienst IJmond vindt het goed dat er meer onderzoek gedaan wordt over het effect op het milieu.

Omgevingsdienst IJmond volgt geldende wet- en regelgeving

De (tijdelijke) wijziging van wet- en regelgeving geldt voor toepassingen die vanaf nu worden gedaan. Dit betekent dat de regels rondom de locaties waar al staalslakken liggen hetzelfde blijven.

Grote toepassing van staalslak

In het werkgebied van ODIJmond zijn twee locaties bekend waar een grote hoeveelheid staalslakken is gebruikt. Dat zijn het Aagtenpark in Beverwijk en de Energiehaven/Averijhaven in Velsen. Alles over het Aagtenpark leest u op de website van de gemeente Beverwijk. Voor de ontmanteling van baggerspeciedepot Averijhaven (Velsen-Noord) is op 28 februari 2025 op basis van de omgevingsvergunning goedkeuring verleend aan een ontmantelingsplan.

Landelijk onderzoek en toezicht

Om meer te weten te komen over de kwaliteit van staalslakken, wordt landelijk onderzoek gedaan. ILT onderzoekt of staalslakken terecht zijn ingedeeld als ‘niet gevaarlijk’ bij de gevaarindeling van stoffen volgens de Europese CLP-verordening (Classificatie, Labelen en Verpakken van stoffen). En dat wordt voldaan aan de eisen in REACH, de Europese verordening voor chemische stoffen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) onderzoekt de milieukwaliteit van staalslakken. Deze onderzoeken zijn bedoeld om te bepalen of staalslakken moeten worden gezien als bouwstof, zoals nu de situatie is, of als afvalstof.

Ook houdt ILT toezicht op de leverancier die in Nederland staalslakken produceert om te controleren of deze zich houdt aan de certificeringseisen van het Besluit bodemkwaliteit.

Contact

Vermoedt u dat een toepassing van staalslakken schade aan milieu of gezondheid veroorzaakt? Neem dan contact op met ODIJmond. U kunt een melding doen via onze website via het Milieuklachtenformulier of bellen tijdens kantooruren. Ga naar onze contactpagina.

^{[1] Een base of loog is een substantie die eigenschappen heeft tegengesteld aan een zuur. De mate waarin een in water opgeloste stof basisch is, wordt aangegeven met de pH-waarde: 7 is neutraal, hogere waarden zijn basisch, lagere waarden dan 7 zijn zuur.}