Energiebesparingsakkoord stimuleert bedrijven tot noodzakelijke verduurzaming

Gepubliceerd op 22 juni 2022

Om in Noord-Holland in 2050 de Klimaatakkoorddoelen te behalen, wil de provincie dat bedrijven zo snel mogelijk verduurzamen. ‘Via het Energiebesparingsakkoord is in totaal 8 miljoen euro beschikbaar om ondernemers duurzaam in beweging te krijgen’, zegt projectleider Karen Overtoom. ‘Dat doen we met een positieve insteek door bedrijven te adviseren, stimuleren en te ontzorgen waar we kunnen. De energiebesparingsplicht is echter niet vrijblijvend. Bij niet voldoen, volgt aan het einde van de lijn een handhavingstraject. Het doel is om eind 2025 het hele bedrijfsleven aan boord te hebben.’

Het op 27 januari 2022 gesloten Energiebesparingsakkoord is inmiddels door 39 van de 47 Noord-Hollandse gemeenten ondertekend. Deze gemeenten spreken daarmee af om bedrijven te stimuleren energie te besparen. Dit doen zij samen met de provincie en de vier omgevingsdiensten van Noord-Holland. En dat is een flinke kluif, want maar liefst 15.000 Noord-Hollandse bedrijven hebben een wettelijke besparingsplicht. ‘De Wet Milieubeheer verplicht namelijk bedrijven die veel energie verbruiken om besparingsmaatregelen te nemen als ze die binnen vijf jaar kunnen terugverdienen’, weet Karen Overtoom, die werkzaam is bij Omgevingsdienst IJmond (ODIJmond) en hier het Energiebesparingsakkoord project leidt.

Energiescans met advies en begeleiding voor bedrijven

Veel ondernemers willen zelf al verduurzamen, maar weten lang niet altijd hoe ze dat het beste kunnen doen. ‘Om die bedrijven op weg te helpen, bieden we onder meer energiescans aan’, vertelt Overtoom. ‘Ondernemers weten vaak niet dat hun bedrijf een hoop besparingspotentieel heeft. Het bureau Klimaatroute maakt dat inzichtelijk door naar bedrijven toe te gaan en ter plaatse een advies op maat te maken’, legt Overtoom uit. ‘Klimaatroute geeft daarbij aan welke maatregelen zij het beste kunnen nemen om energie te besparen. Bovendien kijken ze mee naar offertetrajecten en geven ze bijvoorbeeld advies over welke door het bedrijf aangevraagde offertes voor zonnepanelen het beste is.’

Verwarming, koeling en ventilatie uit in weekend

Een andere stimuleringsactie is de inzet van zogenaamde dataloggers. Dat is een apparaat waarmee je de instellingen van klimaatinstallaties kunt meten. ‘Neem bijvoorbeeld scholen’, vertelt Overtoom. ‘Die vergeten vaak hun klimaatinstallatie voor verwarming, koeling en ventilatie uit te zetten tijdens weekenden en vakanties. De datalogger registreert feilloos wanneer al die apparaten aanstaan en wanneer ze ook energie verbruiken terwijl er niemand aanwezig is. Alle data die de logger registreert, verwerken we in een mooi rapport. Daardoor kunnen we helder aangeven hoe ze hun onnodige energieverbruik eenvoudig kunnen verminderen naar nul. Gewoon door hun klimaatinstallatie juist in te regelen. Ook voor bedrijven levert het gebruik van dataloggers veel energiewinst op. Dit is een maatregel die zich snel terugverdient en bedrijven veel geld kan besparen.’

Energiebesparingsplicht niet vrijblijvend

Het aanbieden van scans, dataloggers en andere ondersteuning is voor de bedrijven niet vrijblijvend. ‘Ondernemingen en instellingen moeten er vervolgens wel mee aan de slag. Er moet echt iets gebeuren’, geeft Overtoom aan. ‘Na het uitvoeren van zo’n scan leggen we de resultaten bijvoorbeeld vast, zodat we precies weten wat er per bedrijf duurzaam moet worden gedaan. We gaan hierop zeker niet direct handhaven. We geven bedrijven de tijd om de energiebesparende maatregelen in eigen tempo en op eigen gelegenheid voor elkaar te krijgen. Maar na verloop van tijd nemen we wél weer contact op en kijken we naar de stand van zaken op dat moment. Mochten wij constateren dat bedrijven niks doen? Dan gaan we eerst in gesprek en krijgt het bedrijf nog een termijn om in beweging te komen. Gebeurt er dan nog niks, dan zullen we een handhavingstraject opstarten. Dat is dwingender.’

Medewerkers opleiden en trainen

De Noord-Hollandse omgevingsdiensten gaan voor de uitvoering van het Energiebesparingsakkoord ook medewerkers opleiden. ‘Zoals het er nu uitziet, gaan we branchegericht kijken naar welke vragen er spelen. Vervolgens gaan we gericht op die vragen specifieke trainingen organiseren. En kijken we welke specifieke kennis we voor die onderwerpen en technieken in huis kunnen halen’, zegt Overtoom.

Al elf van de veertien gemeenten uit onze regio aan boord

Van de 39 Noord-Hollandse gemeenten die zich aan het Energiebesparingsakkoord hebben gecommitteerd, hebben inmiddels twaalf een financiële aanvraag gedaan voor geld uit de totale provinciale subsidiepot van 8 miljoen euro. ’Elf van die twaalf gemeenten komen uit het werkgebied van ODIJmond en vijf daarvan hebben inmiddels hun geld toegewezen gekregen. Die gemeenten kunnen dus aan de slag. Dat gemeentegeld wordt ondergebracht bij de betreffende omgevingsdienst, die de euro’s vervolgens gebruikt voor de genoemde bedrijfsondersteuning, zoals de scans, de inzet van mensen en communicatie richting bedrijven.’

Enorme uitdaging

Als het Energiebesparingsakkoord eind 2025 afloopt, hoopt Overtoom dat driekwart van alle Noord-Hollandse bedrijven volledig aan de energiebesparende eisen voldoet. ‘En dat we met de resterende 25 procent inmiddels goede afspraken hebben gemaakt over het gaan voldoen aan de eisen. Misschien zijn deze cijfers wat ambitieus, als je je bedenkt dat sommige branches echt veel investeringen moeten doen. Een verhouding van 50-50 procent is wellicht realistischer. We staan voor een enorme uitdaging, maar ik heb vertrouwen dat het ons gaat lukken. We zijn sinds januari voortvarend aan de slag met een enthousiaste groep collega’s en partners. Bovendien gaan we nog nieuwe mensen werven, die gaan meehelpen om de taken uit te voeren. Het devies is volle kracht vooruit.